Het RCSG bevindt zich in het voormalige ‘boorput onderzoeks- en testcentrum’ van Shell in Rijswijk. Bedrijven die actief zijn op het gebied van aardwarmte kunnen gebruik maken van het geavanceerde laboratorium. Alle faciliteiten zijn aanwezig om onder hoge druk en temperatuur te testen en experimenteren met nieuwe boortechnieken en materialen. Bijna alle ondergrondse condities in Nederland kunnen worden nagebootst. Wereldwijd bestaan er slechts enkele vergelijkbare centra.
Belang van aardwarmte
De winning van aardwarmte kan een belangrijke rol spelen in de energietransitie. Het is een van de belangrijke bronnen binnen de duurzame energievoorziening. In Nederland produceren we nu 3,5 petajoule aan aardwarmte per jaar maar dat aandeel moet in de toekomst groeien. De verwachting is dat geothermie in 2050 ongeveer een kwart (200 PJ) van de totale vraag naar warmte in ons land produceert. Er moet nog veel gebeuren als het gaat om efficiënter boren. Het moet kosteneffectiever worden, met blijvende aandacht voor veiligheid. Er zijn kortom veel technische innovaties nodig. Het RCSG biedt de mogelijkheid deze innovaties onder de hoge druk- en temperatuurcondities die aanwezig zijn in de ondergrond te ontwikkelen en te beproeven.
Toegankelijk voor bedrijven
Het centrum is toegankelijk voor bedrijven die willen experimenteren met nieuwe boortechnieken en materialen (of deze willen testen), voor aardwarmte of andere duurzame toepassingen. Het verschaft ze toegang tot moderne faciliteiten waar ze anders niet of moeilijk gebruik van kunnen maken. De bedrijven hoeven nu niet zelf te investeren in testfaciliteiten. Dat is normaal gesproken veel te duur waardoor potentieel mooie vindingen ongebruikt blijven.
Nabootsen praktijk
Het centrum beschikt over 20 installaties die het hele spectrum van boren in de ondergrond bestrijken. Er staat een grote boorinstallatie boven een bijna 400 meter diepe put, waarin nieuwe materialen en technieken zijn te testen. Er zijn hydraulische persen van 300 en 400 ton, drukvaten tot 1.000 bar en leidingenstelsels om vloeistoffen in te pompen en te testen. Ondergrondse condities zijn reëel na te bootsen om vast te stellen hoe materialen en componenten zich onder hoge druk of bij hoge temperaturen gedragen op kilometers diepte.
De partners over het innovatielab
Ton de Jong, directeur TNO EnergieTransitie over het RCSG:
“Het duurzaam gebruik van de ondergrond staat al jaren op de onderzoeksagenda van TNO. Dit betreft de winning van lage en hoge temperatuur warmte uit de ondergrond, de tijdelijke opslag van energie in de ondergrond en het opslaan van CO2 tijdens de afbouw van het fossiele energiesysteem. Het RCSG maakt het mogelijk dat bedrijven en kennisinstellingen in nauwe samenwerking door de ontwikkeling van nieuwe technologie grote stappen kunnen zetten in de transitie naar een duurzaam energiesysteem.”
Jan Willem Hoogstraten, ceo Energie Beheer Nederland (EBN):
“De toekomst van onze duurzame energievoorziening bovengronds rust voor een belangrijk onderdeel op de waarde en kennis van onze Nederlandse ondergrond. Het centrum helpt bij de ontwikkeling van technologie die direct van toepassing is voor de maatschappelijke en economische ontwikkeling van de Nederlandse ondergrond. EBN wil de energietransitie helpen versnellen met kennis, technologie en innovatie. Het centrum kan daarbij een belangrijke rol spelen als ook bij het ontwikkelen en versterken van groeimarkten zoals aardwarmte en de opslag van CO2, waterstof en warmte.”
Sandor Gaastra, directeur-generaal bij het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat: “Geothermie kan een belangrijke bijdrage leveren aan de verduurzaming van onze warmtevoorziening. De geothermiebranche is een relatief jonge sector die sterk in ontwikkeling is. Een laagdrempelige mogelijkheid om te experimenteren met nieuwe technieken en materialen biedt kans om die ontwikkeling fors te versnellen.”
Berend Potjer, gedeputeerde energie, provincie Zuid-Holland:
“We zijn er trots op dat dit centrum in onze provincie staat omdat we zo voorop kunnen blijven lopen op het gebied van geothermie. We hebben op dit gebied immers al veel expertise opgebouwd en dat is ook niet zo raar: Zuid-Hollandse bodem is zeer geschikt voor aardwarmte als bron. Bovendien hebben we in deze drukbevolkte provincie een grote warmtevraag. Zo komen vraag en aanbod mooi bij elkaar. Na het pionierswerk van de afgelopen jaren is het nu tijd om op te schalen en naast kassen ook huizen te gaan verwarmen met aardwarmte.”
Armand van de Laar, wethouder gemeente Rijswijk:
“Naast de bijdrage aan de energietransitie levert dit project ook een grote meerwaarde voor de ontwikkeling van het gebied. Deze investering zorgt voor nieuwe bedrijvigheid en dynamiek in de Plaspoelpolder. Rijswijk verwelkomt alle bezoekers en klanten van het nieuwe testcentrum. Ook andere bedrijven die een impact willen maken op een duurzame wereld en op zoek zijn naar ruimte voor kantoor, productie of laboratorium kunnen terecht in de Plaspoelpolder. Innovatie en een aantrekkelijk vestigingsklimaat gaan hier hand in hand.”