Hoe een Nijmeegs biotech-bedrijf malaria en dengue koorts wil genezen.
CEO Koen Dechering van TropIQ Health Sciences heeft een droom. Over vijf jaar is zijn technologieplatform overal landelijk in het nieuws. ‘TropIQ, dat onlangs een succesvol medicijn tegen malaria ontwikkelde, vindt nu een medicijn tegen knokkelkoorts’ zullen de krantenkoppen aangeven. Optimistisch? “Ja. Maar de recente covidepandemie heeft ons laten zien wat de kracht is van vaccin- en medicijnonderzoek”, zegt Koen.
Meer dan de helft van de wereldbevolking leeft in malariamuggengebied. Met ongeveer 200 miljoen gevallen en 400.000 sterfgevallen per jaar is malaria een van de dodelijkste infectieziekten van onze tijd. “Het behoeft geen betoog dat de impact van malaria enorm is. Gezondheidstechnisch, maar ook economisch”, legt Koen uit. “Ik voel echt de drang om daar iets aan te doen. Met ons malariaonderzoek willen we betere kansen creëren voor mensen, door hun gezondheid te verbeteren, en daarmee hun productiviteit, sociale status en economische status. We willen impact maken.”
Krachten bundelen in de strijd tegen malaria
Dechering kwam voor het eerst in aanraking met malariaonderzoek toen hij in Kameroen studeerde. “De biologie van deze parasieten is zeer fascinerend. Ze kunnen overleven in muggen, maar ook in mensen. Je kunt dat vergelijken met dat wij op aarde en op Mars kunnen leven.” Koen promoveerde op malariaonderzoek, stapte over naar de farmaceutische industrie en liep prof. dr. Robert Sauerwein op precies het juiste moment tegen het lijf. “Ik was op zoek naar een nieuwe baan. Hij vertelde me dat er veel vraag was naar malariaonderzoek. Als onderzoeker van vaccins wist hij niets van geneeskunde. Toen kwam ik in beeld. We raakten in gesprek en besloten onze krachten te bundelen.”
Het resultaat? TropIQ Health Sciences. Een technologiebedrijf dat een platform exploiteert voor de ontdekking en ontwikkeling van moleculen ter bestrijding van infectieziekten die door insecten worden overgedragen. Met parasitologische en entomologische expertise van wereldklasse en geavanceerde technologieën voor de ontdekking van geneesmiddelen, versnelt TropIQ de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen, vaccins en vectorbestrijdingsmaatregelen. “Onze klanten zijn farmaceutische en biotechbedrijven en we zijn ook betrokken bij PDP’s, productontwikkelingspartnerschappen”, zegt Koen.
Een echt gevoel van op de campus zijn
In 2016 verhuisde TropIQ van de Radboud Universiteit naar Novio Tech Campus. “We waren op zoek naar meer ruimte en een meer zakelijke omgeving. Dat is precies wat we op de campus hebben gevonden, en meer. De faciliteiten bevallen ons erg goed. Elke huurder kan de ruimte inrichten zoals hij dat wil. We hebben bijvoorbeeld laboratoria gebouwd voor ons muggen- en tekenonderzoek. En die zijn we op dit moment aan het uitbreiden.”
Wat Koen het leukst vindt aan de locatie is het campusgevoel, waar alles draait om samenwerking. “Onze buurman, QM Diagnostics, laat ons hun faciliteiten gebruiken voor onderzoek en we delen apparatuur met Avivia en Enzyre. Zulke faciliteiten delen werkt geweldig voor ons. Ze zijn veel te duur als je ze maar 5% van de tijd gebruikt.” En vorig jaar heeft TropIQ hulp geboden aan Protinhi en Avivia voor Covid-onderzoek. “Covid is niet ons vakgebied, maar malariaonderzoek wel. Toen duidelijk werd dat chloroquine – een van de stoffen in het malariamedicijn – mogelijk effectief is tegen Covid, hebben we een reeks vergelijkbare moleculen beschikbaar gesteld voor het onderzoek.”
Verbreden van het onderzoeksveld
Of TropIQ echt heeft bijgedragen aan een medicijn tegen Covid, weet Koen nog niet – het onderzoek loopt nog. Wel weet hij dat de toekomst van zijn bedrijf niet alleen over muggen zal gaan, al zal dat altijd hun belangrijkste werkterrein blijven. “We opereren in een nichemarkt”, zegt Koen. “Maar we zijn ons onderzoeksveld aan het verbreden naar het terrein van vectoroverdraagbare ziekten. Op dit moment doen we onderzoek naar muggenwerende middelen, maar ook naar de ziekte van Lyme en knokkelkoorts. We verwachten dat de eerste patiënten binnen vijf jaar baat kunnen hebben bij ons malariamedicijn. Het is onze droom om ook een medicijn tegen knokkelkoorts te vinden. Misschien zelfs binnen diezelfde 5 jaar. Een optimistisch doel, dat weten we. Maar een mens mag dromen.”